Circus Sinek in Zwolle

Waarom toch. Waarom zet ik de wekker op zes uur om de volgende dag in alle vroegte op te staan voor een spreker die nota bene zijn verhaaltje houdt in Zwolle. En ja, waarom in hemelsnaam in Zwolle, natuurlijk, mooie stad, ik kom er graag, want altijd heel gezellig en smakelijk daar langs de IJssel, maar Simon Sinek in Theater De Spiegel klinkt even merkwaardig als een Justin Bieber die optreedt in een groentenveilinghal in Blokker.

Waarom doe ik dit, vraagt tevens mijn vrouw als zij de volgende ochtend van mij wakker wordt, net zoals mijn kinderen, en daarmee mijn vrouw nog meer ochtendhumeurrimpels bezorgt. Waarom stap ik om half zeven in de auto, terwijl ik dat verhaal over dat Start with Why en al die gouden cirkels al tientallen keren heb gehoord, gelezen en bekeken.

Waarom doe ik dit, nee, waarom doen ruim 900 mensen dat. Afkomstig uit alle windrichtingen van ons land trekken ze die dag naar Zwolle, voor heel even het Hollandsch episch centrum van het waarom, wat en hoe.

Koket rode verpakking

Iets voor achten strompel ik nog ietwat verdwaasd Theater De Spiegel in Zwolle binnen. Waar is koffie? En waar is iedereen? Ik zie vooral roze shirtjes met lachende gezichten van de organisatie en hun glimlach zal die hele ochtend niet verdwijnen.

Een kwartier later volgt Simon Sinek. Onopvallend grijs jasje, spijkerbroek in moderne vaal-look, zwart overhemd en dito sneakers, overschaduwd door een ravissante manager of pr-dame, hoe heet zo’n iemand, in een koket rode verpakking. ‘Is there any coffee there’, schalt ze iets minder koket door de theaterhal, wijzend naar een onzichtbare ruimte boven, waarna het Why-fenomeen haar even gedwee als onopvallend volgt naar een trap omhoog.

Een beetje moe oogt hij, kleine oogjes. Misschien nog een tikkie lam geslagen door jetlag en diner dat hij de vorige avond beslist moet hebben gesavoureerd bij Jonnie Boer, kan haast niet anders, want diens vermaarde restaurant met logeerbedden zit op hinkstapsprongafstand van Theater De Spiegel.

Meet and Greet

‘Any coffee’, ja, daarvan heb ik meer nodig, besluit ik, terwijl om mij heen Circus Sinek zijn tenten opslaat. Ik zie zijn uitgever stapels boeken uit dozen halen en sponsors hun stands met logo’s optuigen met anderen die het bezoek van Sinek naar Zwolle mogelijk hebben gemaakt.

Eerst die Meet & Greet waarvoor ik ben uitgenodigd, en ik kom zowaar steeds meer bekenden tegen. Willem Overbosch van Dutch Network Group (“we hebben gisteren besloten te stoppen met de papieren uitgave van ons magazine De Zaak dat digitaal verder gaat”), Marieke Heesakkers, marketing manager bij Berkvens Deursystemen en Limburgia Utiliteitsdeuren (“Ik ben gisteravond gekomen, moest anders heel vroeg opstaan”) en ik wuif een beetje naar die en een beetje naar die, en dan is het de hoogste tijd naar omhoog te gaan, voor de Meet & Greet, waarvoor een dertigtal gasten zijn uitgenodigd. Met vooraf opnieuw een kop koffie, incluis petit croissantjes en pain chocolatjes -het moet worden gezegd, het optreden van Sinek is bijzonder goed verzorgd, maar dat is niet zo vreemd als je zo’n bevlogen en vastbesloten organisator als Nicole Lier van ManagementPlezier achter je broek hebt, want zij wist het voor elkaar te krijgen, na 2,5 jaar getouwtrek om Sinek naar Zwolle te krijgen.

Nicole doet dan ook de inleiding in het zaaltje dat geheel wordt opgeëist door die man die in een gouden cirkel van tegenlicht en daardoor niet echt lekker fotografeerbaar afwachtend tegen een glazen muur staat, klaar voor wellicht de zoveelste Meet & Greet.

Why als cosmetica

Sinek neemt tijdens het voorspel van zijn keynote alle tijd vragen te beantwoorden waarvan de meeste gaan over zijn Why en ja, als ik ook even een duitje in dat zakje mag doen: “Mijnheer Sinek, ik kom bij veel bedrijven over de vloer en overal hebben ze hun mond vol over hun Why, vaak in elkaar geflanst nadat ze uw boek hadden gelezen.

Het lijkt erop, dat U de bedrijfswereld niet meer betekenis, maar vooral een doos cosmetica hebt gegeven.”

Even een wenkbrauwrimpel, en dan dat lachje, want kennelijk heeft hij die opmerking eerder gehoord: “U heeft helemaal gelijk. Vaak hebben bedrijven niks meer dan ‘We believe’ of ‘I believe’ voor een zinnetje uit hun mission statement gezet, en dat is het dan. Het is ook moeilijk als bedrijf of organisatie je Waarom te vinden. Zie die make-up als een eerste stapje op weg naar een real why. Maar daarvoor moeten ze echt terug naar de wortels van hun bedrijf, naar de oprichter, want die is ooit met een idee het bedrijf begonnen. Als die niet meer leeft, ga dan op zoek naar mensen die wel de historie en achtergrond kennen.”

“Bij een fusie of overname speelt iets anders. Find what people love about the company, find patterns in values and beliefs and sell it. People that don’t share that beliefs don’t belong to the company. En belangrijk, het management moet wel begrijpen dat een Why niet berust op consensus. Dat Waarom hoort in de kern van je bedrijf te zitten en dat is niet gefundeerd op een compromis.”

Waar is je finishlijn?

Veel van de Why’s die hij tegenkomt zijn ook Why-loos, vertelt hij. Omdat ze gaan over grootste, beste enzovoorts. Maar hoe meet je dat. Bijvoorbeeld als je de grootste wilt zijn; wanneer ben je die; en gooi je dan de tent dicht wanneer je dat momentum hebt bereikt. De beste? Binnen welk verband.

“Het verschil tussen een goede en slechte visie is de finishlijn”, vertelt hij later tijdens zijn presentatie, “maar waar die precies ligt, nee, daarover hebben de meeste bedrijven geen idee. Maak daarom die finish zichtbaar. Om je visie voor iedereen tastbaar te maken.”

Mooi verhaal dat ‘Begin met het Waarom’, zegt een andere Meet & Greet-bezoekers, maar wat is eigenlijk zijn eigen waarom? Opnieuw die lichte glimlach: “Mijn waarom was geen keuze, maar a call born out of pain, omdat ik helemaal vastzat in mijn baan toen, en dat maakte niet echt gelukkig.” Een verhaal dat je trouwens uitgebreid in dat ‘Begin met het Waarom’ kunt teruglezen. Met dat woordje call lijkt hij niet per ongeluk te verwijzen naar Joseph Campbell en diens Hero’s Journey met alle strijd en moeilijkheden die daarbij horen. Bedrijven kunnen immers niet zonder storytelling.

Talk tips

Sinek is een vermaard spreker. Zijn Ted-talks behoren tot de meest bekeken op Ted.com. En hij blijft met zijn verhaal wereldwijd volle zalen trekken. Een mevrouw vraag naar zijn talk-tips, en hij geeft er drie, nee, vooruit vier:

• Praat alleen over dingen waar je om geeft en waar je verstand van hebt.

Dat lijkt heel eenvoudig, weet ik, maar ik ken te veel beroepssprekers die denken, o, daar weet ik ook wel wat van, dus, daar kan ik wel een verhaaltje over vertellen. Daarnaast heb je de boeksprekers; iemand heeft een boek gepubliceerd, maar dat maakt hem of haar geenszins tot een goede spreker. Of, en dat zijn de ergste, de heren slash dames die op basis van quotes, slideshares en wijsheden van anderen zichzelf tot specialist bestempelen, en op basis daarvan een verhaaltje houden dat bij maar even doorvragen breekt als de vliezen bij een bevalling.

• ‘Show up to give.’ Ga niet de verkoper op het podium uithangen, vreselijk. Storytelling gaat over telling, niet over selling. Zonder giving attitude moet je niet op een podium gaan staan. Je wilt je audience iets meegeven. Deel.

• Om met Nike te spreken: ‘Do it. Go speak.’ Vertel je verhaal aan wie dan ook die maar wil luisteren. ‘Ik ben ook begonnen tegen vrienden bij mij thuis. Alleen door veel te oefenen, word je een goede spreker’.

• ‘Don’t worry about how many people showed up.’ Je praat altijd met dezelfde energie en passie. Zijn die 100 of 30 man niet komen opdagen? ‘Poor them’.

Tony Chocolonely

Dan gaat het tijdens de Meet & Greet over zijn nieuwe boek ‘Een voor allen, allen voor een. Waarom leiders een cultuur van veiligheid moeten creëren’, dat hij zelf een logisch vervolg vindt op zijn eersteling. Want eerst een ‘Gouden Cirkel van ondernemen’ en dan een Cirkel van Vertrouwen.

Er volgen nog enkele vragen, hij krijgt een goody bag vol repen en andere chocolekkers van Tony Chocolonely van Marieke (‘a company who has Why in their genes’) en gelukkig houdt Sinek van chocolade, en dan is het tijd voor selfies en foto’s, en natuurlijk ga ik hem nog even toefluisteren dat ik in plaats van zijn Why al jaren het in mijn ogen iets praktischer en toegankelijker STE-geloof predik, waarop hij mij een even keurig als diplomatiek ‘interesting’-knikje geeft. En ja, zegt het rode pakje, het eten bij Jonnie, ze spreekt diens naam uit alsof de Zwolse chefkok al jaren tot haar intimi behoort, was amazing, allemaal kleine hapjes, en machtige wijnen, ja, we’re still dazzled.

Hupsasa bandje

Dan wacht de zaal, wakker gehouden door een te vrolijk hupsasa-bandje, en begint Sinek zijn verhaal, gebaseerd op zijn nieuwste boek, over onder meer het verband tussen hormonen en goed leiderschap, en nog veel meer.

Na afloop wacht een lunch, die voor velen voelt als een verlaat ontbijt. Tussen de broodjes en verse jus door gaat het over hormonen, cirkels en mobieltjes, want dat onderdeel van zijn verhaal maakte veel indruk. Over leiders die de hele tijd maar op hun mobieltje blijven gluren, terwijl ze tegelijk geen aandacht geven aan de mensen met wie ze in dezelfde ruimte zitten of in gesprek lijken, en dat is een ziekte waarvan velen last hebben, want we lijken met zijn allen verslaafd aan die mobiele telefoon. Schijnt ook iets met hormonen te maken te hebben.

‘Ik ga vanmiddag ‘sorry’, tegen mijn collega’s zeggen, en draag mijn mobieltje niet meer bij me als ik met hen praat, want dan is het inderdaad net alsof ik niet echt voor hen open sta’, vertelt Antje Meindersma die samen met Martine Hamminga, ook van SMC050, naar Zwolle is afgereisd. Alleen hun SMC050-maatje Jarno Duursma ontbreekt. “Die wilde niet mee”, vertelt Hamminga, “want kende het verhaal van Sinek al, zei hij, maar ja, volgens mij ben je nooit uitgeleerd.” En verdorie, daar gaat ook haar mobieltje weer.

Cirkel met aureool

Ik groet en kus nog meer bekenden, en intussen gluren we naar beneden waar Sinek in de hal nog altijd onverdroten boeken signeert en het kokette rode rokje onrustig om hem heen cirkelt. Sinek blijft doen wat hij doet, even geduldig als bereidwillig, met voor iedereen tijd voor een selfie en weer een foto en nog een krabbeltje. Bewonderingswaardig. Bij een golden circle hoort kennelijk een aureool van rust. Die krijg je er daar gratis bij.

Dat was waarom ik die ochtend zo vroeg naar Zwolle was gereisd. Om die nimbus te voelen. Het goddelijke van dat helemaal in je Why zijn. Het moet een fantastisch gevoel zijn.