Storytelling is geen vuurwerk, maar emotie
Vond jij het ook zo’n mooi liedje? Ik verstond geen woord van wat de 27-jarige Portugees Salvador Sobral allemaal zong tijdens de halve finale van het Eurovisie Songfestival afgelopen week in Kiev, maar het deed me even stil staan. Deed me luisteren. Het was jazzy, gekruid met een likje fado en een tikje bossa nova, het was een mooi liedje, het was een echt liedje.
Het liedje bracht me terug naar het voorjaar van 1990. Enkele maanden na de val van de Muur reisde ik in mijn eentje door Tsjechië, een land dat toen nog die uitgebreidere naam droeg. Ik zat in een café in Praag met lange tafels naast een groepje Roemenen. We dronken bier in grote pullen. Mijn tafelgenoten waren geïnteresseerd in de muziek die ik in mijn walkman bewaarde. Even later luisterden ze naar De Dijk, en ging ‘Onderuit’ met die prachtige stem van Huub van der Lubbe langs alle tafels. Ze begrepen geen snars van de tekst, vertelden ze. Maar de muziek, wauw, die raakte. Omdat ze voelden dat het ergens over ging.
Emotie is internationaal. Bleek die middag in Praag.
Tijdens de Paasvakantie dit jaar was ik met mijn gezin in Parijs. In de Foundation Louis Vutton hing de ‘Collection Chtchoukine’ met werkelijke te veel mooie schilderijen. Renoir, Signac, Matisse, Picasso, Degas: je bekijkt ze, sommige vluchtig, voor andere blijf je staan en naar weer andere blijf je kijken. Je probeert de taal te ontcijferen, de woorden van de schilder te peilen, het perspectief en de pennenstreken van zijn penselen. Je probeert de beelden te begrijpen, omdat ze je zo aangrijpen.
Afgelopen zaterdag keek ik met een half oor en oog naar de finale van datzelfde Eurovisie Songfestival. Ik zag een rariteitenkabinet van artiesten in vaak te mallotige kostuums en gemankeerde galajurken. Dansende gorilla’s, funny walks, Olga Lowina’s: net als je dacht dat het niet erger kon, gebeurde het toch.
Het Songfestival was een aaneenschakeling van bombast met dubbel zo veel bombarie. Er waren veel uithalen en nog meer uithalen die vooral op noodkreten om aandacht leken. Het bombardement van lichtflitsen, glittereffecten en ander vuurwerk deed vooral verlangen naar rust.
Die kwam. Vertolkt door die prachtige Portugees, midden in het publiek, niks geen show en afleiding, maar alleen dat breekbare liedje Amar Pelois Dois dat ‘Liefhebben voor twee’ betekent, en de harten van steeds meer mensen wist te beroeren.
Emotie is internationaal. Bleek die avond in Kiev.
Salvador won de 62steeditie van het Eurovisie Songfestival.
De emotie won, de echte muziek won. Echte woorden hebben geen opsmuk en dansende gorilla’s nodig.
En authenticiteit won. Eigenzinnigheid, originaliteit, eerlijkheid. ‘Amar Peloi Dois’ was allesbehalve een typisch songfestivalliedje. Salvador Sobral liet zich geen fancy pakje aanmeten noch zijn eigen performance afnemen.
Authenticiteit, tja, dat vinden we maar lastig. We oordelen liever direct in plaats van te willen begrijpen. Te willen luisteren, te willen kijken. Lees de recensent van De Volkskrant over Salvador Sobral, voorafgaand zijn eerste optreden.
‘Hij kan er natuurlijk ook niets aan doen, maar de slissende s’en uit het Portugees maken van Sobral een dronken tor. Zijn mimiek met dat hangende kopje doet ook het ergste vrezen. En stijlpolitieagent Arno Kantelberg zou de ongeschoren hipster beslist op de bon slingeren voor het drie maatjes te grote colbertjasje (het pochetje zit óp de schouder!). Aan de achterkant zit het vol kreukels, alsof hij zo uit de auto is gestapt. Vermoedelijk net aan de blaastest ontsnapt, maar van dit podium dondert hij af.’
Een dronken tor, een ongeschoren hipster. Niet goed genoeg bevonden door de stijlpolitieagent van de krant. Omdat hij anders is. Omdat hij zichzelf wil zijn.
Vlak voordat Salvador Sobral het liedje, dat o zo breekbare kleinkunstliedje, nog een keertje ging zingen, samen met zijn zus die de tekst schreef, zei hij: ‘We live in a world of disposable music. Fastfood music without any content. And I think this could be a victory for music with people that make music that actually means something, Music is not fireworks, music is feeling. So let’s try to do change this and bring music back, which is really what matters.’
Hoop dat die boodschap niet ongehoord blijft.
Kies niet voor fastfood zonder content. Kies niet voor vuurwerk maar voor verhalen die echt ergens over gaan. Kies voor betekenis. Maak verhalen met je hart.